Κωνσταντίνος Γεροβασίλης, Φοιτητής Οικονομικών Επιστημών Α.Π.Θ

Μετά την εξάλειψη της έκθεσης της Εθνικής Τράπεζας τον περασμένο Δεκέμβριο από τον ELA, τον Έκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας, ολοκληρώνονται και για την Τράπεζα Πειραιώς οι υποχρεώσεις της προς τον ELA. Πριν 3 χρόνια, το καλοκαίρι του 2015, τα δάνεια που είχαν λάβει οι ελληνικές τράπεζες από τον ακριβό -με επιτόκιο 1,55%- ELA ανέρχονταν στα 88,9 δις, το καλοκαίρι του 2016 σε 52,8 δις και τώρα έχουν φτάσει μόλις στα 8,4 δις. Όλα αυτά εφόσον δεν κατάφεραν να δανειστούν από την ΕΚΤ, η οποία δανείζει με ποσοστό 30 φορές μικρότερο από αυτό του ELA με επιτόκιο 0,05%.

Σήμερα, οι ελληνικές τράπεζες έχουν κάνει ένα μεγάλο βήμα για να απαλλαγούν από αυτή την έλλειψη ρευστότητας που τις είχε καταβάλει και εφόσον δεν μπόρεσαν να δανειστούν από την ΕΚΤ που δανείζει με αρνητικά ή ελάχιστα επιτόκια κατέφυγαν στον ELA. Ο μηδενισμός του ELA αποτελεί πρωταρχικό στόχο για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αφού στόχος τους είναι να μπορέσουν ξανά να βγουν στις διεθνείς χρηματαγορές οι οποίες τους είχαν κλείσει την πόρτα και να επιστρέψουν οι καταθέτες πίσω.

Πλέον οι καταθέσεις δεν έχουν επιστρέψει προφανώς στα προ κρίσης επίπεδα, αλλά είναι σαφώς βελτιωμένες. Έτσι, οι ελληνικές τράπεζες – Τράπεζα Πειραιώς καθώς και Εθνική Τράπεζα –  οι οποίες μηδένισαν τον ELA έθεσαν άμεσο στόχο τους να προσελκύσουν ξανά τους καταθέτες και να μπορέσουν να χρηματοδοτήσουν ξανά επιχειρήσεις. Ταυτόχρονα τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι οι άλλες 2 τράπεζες, Eurobank και Alpha bank θα μηδενίσουν και αυτές τον ELA εντός του φθινοπώρου.

Παρόλο που οι ελληνικές τράπεζες ολοένα και μειώνουν τις υποχρεώσεις τους προς τον ELA, οι χορηγήσεις οι οποίες είναι δυνατόν να διαθέσουν έως το τέλους του 2018 ανέρχονται στα 8 δις. Αυτό σύμφωνα με τις ίδιες τις τράπεζες οφείλεται στους εξής λόγους:

-Πρώτον, λίγες από τις υγιείς επιχειρήσεις που έχουν παραμείνει πλέον δεν θα ζητήσουν εύκολα κάποιο δάνειο έως το τέλος του χρόνου. Σύμφωνα με εκτίμηση στελέχους τράπεζας από το 2019 οι επιχειρηματίες από τους πιο παλιούς έως και τους πιο νέους θα αναπτύξουν μια εξωστρέφεια προς τα επενδυτικά τους σχέδια, καθώς επισης η αναχρηματοδότηση των παλαιών δανείων με νέα δεν αποτελεί λύση και δεν είναι τραπεζικά υγιής κίνηση.

-Δεύτερον, οι τράπεζες που δεν έχουν ξεμπερδέψει ακόμα με τον ELA με συνδυασμό ότι καταθέτες δεν έχουν επιστρέψει δεν έχουν περιθώρια να ανοιχτούν εύκολα για μεγάλες χρηματοδοτήσεις.

-Τρίτον, προτεραιότητα έχει η μείωση των κόκκινων δανείων από τις μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και από τα δάνεια που έχουν νομική προστασία λόγω του νόμου Κατσέλη. Αυτό θα επιφέρει ρευστότητα για τις τράπεζες, την οποία θα διαθέσουν απευθείας στην αγορά.

Επιπλέον, ο μηδενισμός της έκθεσης του ELA από τις ελληνικές τράπεζες εκτός από την απαλλαγή τους από το ακριβό επιτόκιο και την ανάσα ανακούφισης για δυνατότητα και ευκαιρία νέων χρηματοδοτήσεων θα βοηθήσει και στην πλήρη άρση των capital controls. Ήδη έχει δοθεί ένας άλλος αέρας για τα capital controls, αφού ήδη από της 4/6/2018 έχουν σχεδόν διπλασιαστεί τα όρια αναλήψεως σύμφωνα με απόφαση του υπουργείου οικονομικών. Μία μικρή διευκρίνιση που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι η παραπάνω πρόταση δεν αφορά την μεταφορά κεφαλαίων προς το εξωτερικό από τα πιστωτικά ιδρύματα και τα ιδρύματα πληρωμών καθώς γι’ αυτά ο νόμος ισχύει από την 1/7/2018.

Όπως αναφέρθηκε και στην αρχή οι ελληνικές τράπεζες έχουν καταφέρει να μειώσουν από το καλοκαίρι του 2015 έως σήμερα τον ELA κατά 80,5 δις. (από 88,9 σε 8,4 δις). Σύμφωνα με δημοσιεύματα στο τέλος του 2017 οι οφειλές των ελληνικών τραπεζών προς τον ELA ήταν οι εξής:
1)Εθνική Τράπεζα: 0 ευρώ,
2)Τράπεζα Πειραιώς: 2 δις. ευρώ
3)Eurobank: 5,3 δις ευρώ
4)Alpha bank: 7 δις ευρώ
Φαίνεται ότι ήδη και από το τέλος του 2017 οι υποχρεώσεις στον ELA έχουν μειωθεί από 14,3 δις σε 8,4 δις ευρώ.

Γενικότερα, είναι πολύ σημαντικό οι τράπεζες να απεμπλακούν άμεσα από τέτοιους ακριβούς μηχανισμούς, αφού αποτελούν την έσχατη λύση χρηματοδότησης τους.

 

 

Απάντηση