Μαρία Μαργαρίτη, φοιτήτρια οικονομικών επιστημών Α.Π.Θ.

Φρενίτιδα έχει δημιουργήσει στους καταναλωτές η χρέωση της πλαστικής σακούλας! Επίσημη πλέον η «πρεμιέρα» χρέωσής της στη χώρα μας.

Οι καταναλωτές, ήδη από την αρχή της προηγούμενης εβδομάδας, έχουν κληθεί να αποφασίσουν για το αν θα χρησιμοποιούν πλαστικές σακούλες ή όχι με κάθε αγορά τους στα σούπερ μάρκετ της χώρας. Από 1η Ιανουαρίου 2018 λοιπόν, ακολουθώντας το παράδειγμα της Ευρώπης, για τη τοποθέτηση και τη μεταφορά των προϊόντων που αγοράζουμε, θα πληρώνουμε 0,04 λεπτά (0,03 ευρώ + ΦΠΑ) για κάθε λεπτή πλαστική σακούλα.

Το «πράσινο» αυτό τέλος, έρχεται ύστερα από κοινή απόφαση των Υπουργείων Οικονομίας, Περιβάλλοντος και Οικονομικών και της ΑΑΔΕ, απόφαση με Αριθμό 180036/952/2017 (ΦΕΚ Β 2812/10.8.2017), όπου παύουν τη δωρεάν διάθεση δύο ειδών πλαστικής σακούλας στους καταναλωτές.

Η πρώτη κατηγορία αφορά τις λεπτές πλαστικές σακούλες με πάχος τοιχώματος 50 μικρών (μονάδα μήκους ίση με το εκατομμυριοστό του μέτρου) και η δεύτερη εκείνων των πλαστικών σακουλών με πάχος τοιχώματος από 50 έως 70 μικρά.

Επίσης, είναι σημαντικό να σημειωθεί πως υπάρχουν σακούλες οι οποίες είναι μικρότερες των 15 μικρομέτρων και εκείνες οι οποίες είναι βιοαποδημήσιμες/λιπασματικές, δηλαδή αυτές όπου μετά από λίγο καιρό «διαλύονται».

Στόχος είναι να αποφευχθεί η χρήση πλαστικής σακούλας μειώνοντας ταυτόχρονα το ποσοστό χρήσης της κάτω από 90 σακούλες ανά κάτοικο τον χρόνο, τη στιγμή που σήμερα το ίδιο ποσοστό ξεπερνά τις 350 σακούλες ανά κάτοικο τον χρόνο.

Σε περίπτωση παράβασης της νομοθεσίας, προβλέπονται πρόστιμα για τις εμπορικές επιχειρήσεις από 200 έως 5.000 ευρώ, για τους παραγωγούς σακούλας από 1.000 έως 10.000 και για τους διακινητές σακούλας πρόστιμα από 500 έως 1.000 ευρώ.

Στην οικολογική αυτή δράση, η χρέωση της πλαστικής σακούλας εξαιρείται βάση νόμου της κυβέρνησης από περίπτερα και από επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στο υπαίθριο εμπόριο (π.χ. λαϊκές αγορές), με την προϋπόθεση ότι θα αναγράφουν σειριακό αριθμό και ειδική σήμανση με τον τόπο, την ημερομηνία παραγωγής και τον Αριθμό Εθνικού Μητρώου Παραγωγού (ΕΜΠΑ).

Ακόμη, οι λογιστές θα πρέπει να ακολουθούν σε ξεχωριστό λογαριασμό το περιβαλλοντικό τέλος και να ενημερώνουν τις επιχειρήσεις κάθε τρίμηνο για την απόδοση στο Δημόσιο.

Σύμφωνα με το Ελληνικό Ινστιτούτο Ερευνών, ένας Έλληνας καταναλωτής χρησιμοποιεί τέσσερις πλαστικές σακούλες ανά επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ. Οι τσάντες του γεμίζουν στο 50%. Μάλιστα, το 81% των ερωτηθέντων δήλωσε πως χρησιμοποιούν τις σακούλες αυτές για τα απόβλητά τους.

Μάλιστα, το 57% δήλωσε ακόμη πως χρησιμοποιεί μία επαναχρησιμοποιούμενη τσάντα και ότι με την εφαρμογή αγοράς πλέον της πλαστικής σακούλας, ένας στους δέκα ερωτηθέντες είπε ότι θα πλήρωνε μόνο για μία πλαστική σακούλα.

Επιπρόσθετα, έρευνες της Greenpeace αποδεικνύουν πως κάθε χρόνο στην Ελλάδα χρησιμοποιούνται 4,3 δις. πλαστικές σακούλες, 2 δις. πλαστικά μπουκάλια για νερό και αναψυκτικά και 300 εκατ. πλαστικά ποτήρια του καφέ. Ακόμη, παράγονται ετησίως έως 300.000 τόνοι πλαστικών συσκευασιών, αλλά μόνο ένα μικρό ποσοστό από αυτή την ποσότητα ανακυκλώνεται.

Εύλογο, ωστόσο, είναι το ερώτημα για το που θα πηγαίνουν τα χρήματα από τη χρέωση της πλαστικής σακούλας;

Το τέλος που θα πληρώσει ο κάθε καταναλωτής, θα πηγαίνει ολόκληρο στον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης, προκειμένου να αγοράζονται σακούλες πολλαπλής χρήσης και άλλα μέσα μεταφοράς προϊόντων τα οποία θα διανέμονται στους πολίτες μέσω των δήμων τους.

Το ποσό που θα εισπραχθεί από τις πλαστικές σακούλες ονομάζεται περιβαλλοντικό τέλος και θα αποδίδεται στο Δημόσιο κάθε τρίμηνο, δηλαδή για το Ά Τρίμηνο 2018 θα αποδοθεί μέχρι τις 30/04/2018.

Ας αναρωτηθούμε όμως για ποιό λόγο επιβαρύνουν το περιβάλλον οι πλαστικές σακούλες

Κατά τη διάρκεια της ζωής τους, οι σακούλες διαλύονται σε μικρότερα κομμάτια εύκολα και καταλήγουν στη θάλασσα. Βάση ερευνών, ένα στα δύο απορρίμματα στον βυθό της θάλασσας στην Ελλάδα είναι πλαστικές σακούλες, καθώς και  ένα στα τέσσερα ψάρια ανοιχτής θαλάσσης μπορεί να περιέχει μικροπλαστικά. Έως το 2050, θα υπάρχουν πιο πολλά πλαστικά στη θάλασσα, παρά ψάρια. Για το 2017, στην Ελλάδα αντιστοιχεί η μεγαλύτερη χρήση πλαστικής στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

 

Παρόλα αυτά ας εξετάσουμε τη χρήση της πλαστικής σακούλας στον υπόλοιπο κόσμο

Plastic bag use in the EU (Πηγή : EURACTIV )

 

Για κάθε κάτοικο στην Ελλάδα αντιστοιχούν 363 σακούλες το χρόνο, 50% περισσότερο από τις μετρήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από το 2010, μεταφέροντάς τη στην 1η θέση στην κατανάλωση, διπλάσια σχεδόν από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο των 175 τεμαχίων.

Είναι χρήσιμο να συντονιστεί η Ελλάδα με το Ευρωπαϊκό πνεύμα, μέσα από την επιπλέον χρέωση της πλαστικής σακούλας. Απαραίτητη είναι η μείωση της χρήσης της στο 80% ως το 2019 και στο 90%  ως το 2025, με βάση την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία.

Οι περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν ήδη εναρμονιστεί με την ευρωπαϊκή οδηγία. Το 2003, η Δανία μέσα από την εισαγωγή φόρου στις λιανικές επιχειρήσεις, κατάφερε να μειώσει τη χρήση της κατά 66% και μέχρι το 2014 αποτελούσε τη χώρα εκείνη με τη χαμηλότερη κατανάλωση με μόλις 4 τεμάχια σακούλες ανά έτος. Χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία, έχουν απαγορεύσει τη χρήση πλαστικής σακούλας μεταφοράς. Ακόμη,  η Ολλανδία και η Ιρλανδία, έχουν επιβάλλει αντίστοιχο τέλος, ύψους 0,25 ευρώ και 0,22 ευρώ, αντίστοιχα. Σημαντικό είναι να αναφερθεί πως πάνω από 35 χώρες ανά τον κόσμο έχουν απαγορεύσει πλήρως τη χρήση πλαστικής σακούλας μεταφοράς.

Τέλος, οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ του Ηνωμένου Βασιλείου, εισήγαγαν το “bags for life”, από το 2008 ένα πρόγραμμα με βάση το οποίο ενθάρρυναν τους πελάτες να χρησιμοποιούν επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες αντί για πλαστικές στις οποίες το 2015 έθεσαν μία επιπλέον χρέωση και ο φόρος αυτός επιδίδεται στην κυβέρνηση, η οποία με τη σειρά της προσπαθεί να ενθαρρύνει τους λιανοπωλητές να δωρίσουν τα έσοδα αυτά σε φιλανθρωπικά ιδρύματα.

Κατά τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτη Φάμελλο, απώτερος σκοπός του Υπουργείου είναι η αλλαγή της περιβαλλοντικής συνείδησης όλων των πολιτών, η αλλαγή του εμπορίου και της βιομηχανίας.

Δείξε το ενδιαφέρον σου σήμερα για να ζήσεις καλύτερα αύριο!

 

 

 

Πηγές :

https://www.euractiv.com/section/sustainable-dev/news/eu-to-halve-plastic-bag-use-by-2019/

https://www.taxheaven.gr/news/news/view/id/38528#

http://www.iefimerida.gr/news/387092/4-lepta-i-kathe-plastiki-sakoyla-9-apo-toy-hronoy-alaloym-sta-soyper-market

http://www.protothema.gr/environment/article/746284/simera-stous-fournous-i-premiera-gia-tin-hreosi-tis-plastikis-sakoulas/

Απάντηση