Δημήτρης Ντίνας, φοιτητής οικονομικών επιστημών Α.Π.Θ

Η Ελλάδα σήμερα βρίσκεται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση και προσπαθεί να ανακάμψει μέσα από συστηματικές πολιτικές οικονομικής εξυγίανσης. Ωστόσο, φαίνεται να μην μπορεί, λόγω της αύξησης των οικονομικών ανισοτήτων. Έτσι, δημιουργούνται συνεχή προβλήματα και θεωρώ ότι ένα από τα μεγαλύτερα είναι το δημογραφικό πρόβλημα που θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα μελλοντικά. Πάνω σε αυτό το ζήτημα έχουν υπάρξει πάρα πολλές εκτιμήσεις, με τις περισσότερες εκτιμήσεις να είναι ιδιαίτερα απαισιόδοξες και να μιλάνε για μείωση πληθυσμού από 500 χιλιάδες έως και 2,5 εκατομμύρια και μεγάλη γήρανση του πληθυσμού, αυτό πως όμως μεταφράζεται σε οικονομικά μεγέθη;

Αρχικά, ένα από τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν είναι η έλλειψη νέων εργαζόμενων, που αυτό θα προκαλέσει σημαντική έλλειψη πόρων στο ασφαλιστικό σύστημα και ιδιαίτερα μεγάλα έξοδα σύνταξης λόγω της γήρανσης του πληθυσμού. Επιπλέον, είναι ιδιαίτερα σημαντικό το πρόβλημα που θα δημιουργηθεί από τον αυξανόμενο ρυθμό του brain drain είναι η άμεση μείωση του ποσοστού νεανικού εργατικού δυναμικού.

Ακολούθως, θεωρούμε ως πιο πραγματικό ενδεχόμενο τη χειρότερη δυνατή υπόθεση με τη μείωση πληθυσμού κατά 2,5 εκατομμύρια και τον ποσοστό γήρανσης του πληθυσμού στο 30%-33% το 2050. Έτσι, θα δούμε ότι δημιουργείται ένα εκρηκτικό μείγμα για τον εργαζόμενο πληθυσμό, όπου αυτός θα αναγκαστεί να πληρώνει υπέρμετρα μεγάλες ασφαλιστικές εισφορές, ώστε να καλυφθούν τα έξοδα του ασφαλιστικού συστήματος. Συνεπώς, η ενεργός ζήτηση θα παραμείνει συμπυκνωμένη για πάρα πολλά χρόνια και η το ΑΕΠ θα έχει μικρά περιθώρια ανάκαμψης.

Σε συνέχεια της παραπάνω μελέτης περίπτωσης θα πρέπει να δούμε σε πρώτο χρόνο τι έπραξε η Ελλάδα τα προηγούμενα χρόνια για την επίλυση του προβλήματος μιας και το δημογραφικό δεν είναι ένα νέο ζήτημα αλλά αποτελεί μια υποσκάπτουσα κρίση της χώρας εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Σε πρώτο χρόνο ο κρατικός μηχανισμός αναλώθηκε σε μια σειρά μορφών επιδοματικού χαρακτήρα προς τις πολυτεκνικές οικογένειες και σε διευρυμένες φοροαπαλλαγές. Αυτό, όμως, δεν έδωσε λύση στο πρόβλημα. Αντιθέτως και σε συνδυασμό με τη σημερινή μεγάλη οικονομική κρίση επέφερε καίρια πλήγματα στο επίπεδο διαβίωσης των νέων, αλλά και παλαιών οικογενειών ακόμη και χωρίς χαρακτηριστικά πολυτέκνου. Με αποτέλεσμα να μειώνεται συνεχώς ο ρυθμός ανανέωσης του πληθυσμού(δηλαδή ο αριθμός γεννήσεων κατ’ έτος)

Με βάση, λοιπόν, αυτά τα δεδομένα και αυτές τις παραδοχές θα προχωρήσω σε μια προσπάθεια για εξεύρεση λύσης με βάση, όπως ανέφερα και παραπάνω, τη χειρότερη δυνατή περίπτωση.

Σε πρώτο στάδιο, η λογική ότι με φοροαπαλλαγές και επιδοματικού τύπου ενισχύσεις πρέπει να πάει στο καλάθι των αχρήστων και να δημιουργηθούν μόνιμοι μηχανισμοί ουσιαστικής ενθάρρυνσης της πολυτεκνίας. Τέτοιες αλλαγές μπορούν να έρθουν μέσα από μια συνολική αναδιάρθρωση του κρατικού μηχανισμού με αξιοποίηση των νέων επιστημόνων και της έρευνας. Σε δεύτερο στάδιο, το κράτος δεν πρέπει να παίξει το ρόλο του επιδοματία, αλλά να έρθει και να δώσει συνολική και μόνιμη λύση στο πρόβλημα με βελτίωση του επιπέδου ζωής των εργαζόμενων άμεσα και με παράλληλα κίνητρα, όπως η καθιέρωση μεγαλύτερου χρόνου παραμονής στους βρεφονηπιακούς σταθμούς, η πλήρης εγκαθίδρυση συσσιτίων στα σχολεία για όλα τα παιδιά και η συνολική αναδόμηση του εκπαιδευτικού συστήματος στραμμένη στην καταπολέμηση των παράπλευρων εξόδων.

Συνεπώς, από τα παραπάνω διαπιστώνουμε ότι το δημογραφικό είναι ένα σημαντικό πρόβλημα που θα απειλήσει να κατασπαράξει σύσσωμη τη χώρα τις επόμενες δεκαετίες και κατά τη δική μου κρίση αποτελεί και το σημαντικότερο από τα υπάρχοντα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα μας.

 

 

Πηγή: διαΝΕΟσις:  Το Δημογραφικό Πρόβλημα της Ελλάδας: Μια Έρευνα

Απάντηση